Zioła stanowią w ajurwedzie jeden z filarów umożliwiających zachowanie zdrowia i młodości. W połączeniu z odpowiednią dietą, ruchem dopasowanym do naszej konstytucji oraz praktykami i codziennymi nawykami pozwalającymi zachować równowagę psychiczną pomagają wspierać nasze zdrowie oraz leczyć ewentualne zaburzenia, będące efektem nierównowagi lub nadmiaru którejś z trzech dosz. Ponieważ rośliny są zbudowane z tych samych substancji co człowiek i podlegają tym samym prawom i energiom co on, są w przeciwieństwie do syntetycznie modyfikowanych leków w stu procentach kompatybilne z ludzkim organizmem i powodują znacznie mniej skutków ubocznych niż tradycyjne leki. Ich działanie jest wprawdzie wolniejsze i wymaga więcej cierpliwości, jednak przy odpowiednim dopasowaniu ich działania do energii wywołującej dane zaburzenia w ciele konkretnego pacjenta pozwalają osiągnąć najbardziej zrównoważony efekt leczniczy.
Ajurweda leczy pacjenta a nie schorzenie i właśnie to odróżnia podejście ajurwedyjskie od współczesnej medycyny zachodniej. Dogłębna obserwacja pacjenta stanowią w ajurwedzie podstawę wywiadu lekarskiego, bez którego nie można postawić trafnej diagnozy i dobrać skutecznych leków. Nic więc dziwnego, że wiele ludzi rozczarowanych brakiem efektów leczenia wynikających najczęściej ze złej diagnozy lub zmęczonych szeregiem skutków ubocznych tradycyjnych leków szuka zdrowia właśnie w naturalnych systemach terapeutycznych i próbuje wspomagać swoje leczenie ziołami.
W serii artykułów o ziołach ajurwedyjskich przybliżam właściwości zdrowotne najbardziej znanych roślin stosowanych w medycynie ajurwedyjskiej. Tym razem kolej na guduchi i vidari.
Guduchi
Guduchi (Tinospora Cardifolia) to roślina z gatunku pnączy rosnąca na terenie Indii, Mjanmaru oraz Srilanki. W sanskrycie guduchi należy oprócz czosnku i haritaki do trzech roślin określanych mianem “amrita” czyli zapewniający nieśmiertelność nektar bogów. Miano to zawdzięcza swoim rozległym właściwościom leczniczym. Guduchi należy do ziół adaptogennych czyli zwiększających odporność organizmu na stres, niepokój czy zmęczenie. Wzmacnia także ogólną odporność na choroby, pomaga leczyć schorzenia wątroby, układu krążenia i nerek, ma działanie przeciwzapalne i odmładzające.
Zioło jest gorzkie i cierpkie w smaku, zwiększa nawilżenie tkanek ciała oraz działa rozgrzewająco. Dzięki różnorodności właściwości normalizuje wszystkie trzy dosze.
Działanie wewnątrzustrojowe guduchi
- Guduchi wzmacnia ogólną odporność na stres oraz mikroorganizmy chorobotwórcze,
- podnosi witalność,
- poprawia pamięć i procesy poznawcze,
- oczyszcza krew i wzmacnia serce,
- leczy przewlekły kaszel, zapalenie oskrzeli oraz astmę,
- oczyszcza i regeneruje wątrobę, pomaga zwalczać otłuszczenie wątroby, wspomaga leczenie żółtaczki,
- wspomaga trawienie,
- łagodzi nadkwaśność, bóle brzucha, leczy zapalenie okrężnicy, infekcje pasożytnicze oraz syndrom jelita drażliwego,
- likwiduje uczucie pragnienia,
- zwalcza gorączkę,
- dzięki przeciwzaplanym właściwościom wspomaga leczenie artretyzmu oraz dny moczanowej,
- ma działanie afrodyzjakalne, wspomaga męską płodność, leczy impotencję i przedwczesną ejakulację,
- poprawia wzrok,
- wzmacnia nerki i chroni przed infekcjami dróg moczowych,
- leczy cukrzycę.
Działanie zewnętrzne guduchi
- korzystnie wpływa na cerę, wyrównuje jej koloryt,
- pomaga usuwać przebarwienia,
- działa przeciwstarzeniowo, redukuje zmarszczki,
- pomaga zwalczać stany zapalne skóry tj. alergie, świąd, trądzik czy egzemę,
- wspomaga leczenie wykwitów spowodowanych infekcjami wenerycznymi.
Stosowanie guduchi
Guduchi spożywa się najczęściej w formie proszku przyjmowanego dwa razy dzinnie w ilości ¼ do 1 łyżeczki. Dokładne dozowanie zależy od schorzenia i najlepiej konsultować je z lekarzem ajurwedyjskim.
Proszek przyjmuje się zazwyczaj zmieszany z wodą, miodem lub ghee. Guduchi jest również dostępny w formie kapsułek. Jest składnikiem mieszanek ziołowych, można go pić w formie soku lub stosować zewnętrznie w formie pasty.
Skutki uboczne guduchi
Osoby z osłabionym systemem trawiennym mogą czasem doświadczać zaparć, szczególnie, gdy przyjmują guduchi przez dłuższy czas. Do innych potencjalnych skutków ubocznych zaliczyć można zgagę i pieczenie w żołądku.
Przeciwwskazania
Zażywanie guduchi nie jest wskazane, gdy:
- jesteś w ciąży lub karmisz piersią,
- cierpisz na schorzenie o podłożu autoimmunologicznym jak toczeń czy reumatyzm,
- w przypadku zażywania leków przeciwcukrzycowych zalecana jest ostrożność i regularna kontrola cukru we krwi,
- ponieważ guduchi mocno stymuluje system odpornościowy, nie przesadzaj z intensywnością i długością jego stosowania. Najlepiej skonsultuj tę kwestię z lekarzem ajurwedyjskim. Guduchi reaguje z lekami immunosupresyjnymi.
Vidari
Vidari (Pueraria tuberosa) to rodzaj byliny pnącej porastającej subkontynent indyjski. W ajurwedzie wykorzystuje się przede wszystkim korzeń i kłącze tej rośliny. W dosłownym tłumaczeniu vidari oznacza „niszczyć wroga”. Zioło ma ogólne działanie odmładzające, wzmacniające i energetyzujące, porównywalne do właściwości ashwagandhy i shatavari.
Vidari pomaga zniwelować fizjologiczne skutki wywołane przez stres, wzmacnia wydolność i siłę mięśni, podnosi libido, poprawia pamięć, wspomaga gojenie się ran oraz wzmacnia organy rozrodcze kobiet i mężczyzn.
Vidari jest zwyczajowo stosowane w leczeniu dolegliwości związanych z zaburzeniami vata ale działa także równoważąco na doszę pitta. W nadmiarze powoduje nasilenie kapha i wzmożoną produkcję ama w organizmie.
Właściwości wewnątrzustrojowe vidari
- Vidari dodaje energii i wspomaga organizm w stanach wyczerpania nerwowego,
- zwiększa libido i wydolność seksualną,
- poprawia płodność i wzmaga potencję mężczyzn,
- zapewnia zdrowy cykl menstruacyjny kobiet, działa wspomagająco w okresie poporodowym oraz w trakcie menopauzy,
- wspiera laktację,
- poprawia odporność organizmu,
- wspomaga leczenie stanów zapalnych układu moczowego,
- wzmacnia system oddechowy i wspiera walkę z gruźlicą,
- poprawia pamięć,
- wspiera siłę i wytrzymałość mięśniową, zapobiega ubytkom masy mięśniowej i utracie wagi,
- pomaga łagodzić symptomy stwardnienia rozsianego i choroby Parkinsona,
- obniża ciśnienie krwi i wspiera system sercowo-naczyniowy,
- przeciwdziała procesom zapalnym w organizmie,
- łagodzi ból gardła i likwiduje chrypkę,
- obniża gorączkę,
- odżywia i odmładza tkanki,
- wspomaga leczenie objawów alergii.
Działanie zewnętrzne vidari
- stosowany zewnętrznie przyspiesza gojenie się ran, zmniejsza opuchliznę,
- poprawia wygląd cery.
Stosowanie vidari
Vidari stosuje się najczęściej w formie proszku, który miesza się z takimi nośnikami jak miód, ghee, mleko czy ciepła woda. Dozowanie jest zależne od rodzaju schorzenia i waha się w granicach od ¼ do 1 łyżeczki proszku 2-3 razy dziennie.
Vidari jest często używane w połączeniu z innymi ziołami jak np. ashwagandha, shatavari, guduchi czy szafran zwiększających moc leczenia konkretnych schorzeń i dolegliwości.
Skutki uboczne vidari
Przy zażywaniu wyższych dawek może wystąpić świąd skóry, dolegliwości żołądkowe, zawroty głowy lub nawet uszkodzenie wątroby (tylko przy zażywaniu wysokich dawek przez długi czas bez uprzedniej konsultacji z lekarzem).
Przeciwwskazania
Nie zaleca się przyjmowania vidari przez następujące grupy osób:
- kobiety w ciąży,
- osoby z zaburzeniami krzepliwości krwi,
- osoby zażywające leki nasercowe powinny skonsultować się uprzednio z lekarzem prowadzącym,
- osoby cierpiące na schorzenia estrogenozależne jak np. nowotwory macicy, jajników czy piersi,
- osoby z zaburzeniami pracy wątroby lub które cierpiały na schorzenie wątroby w przeszłości,
- osoby przygotowujące się do zabiegu chirurgicznego.
