„Natura wie najlepiej, co ma uleczyć”. Tej maksymie przyświeca cała nauka ajurwedy, która propaguje świeżą, zdrową dietę, regularną dawkę ruchu, najlepiej na świeżym powietrzu, oraz życie w zgodzie z naturalnym rytmem dnia, nocy, pór roku czy cyklu życia. W zapobieganiu i leczeniu różnorakich dolegliwości i zaburzeń opiera się o składniki, które można znaleźć w naturze i wykorzystuje je w możliwie najmniej przetworzonej formie, bez sztucznych dodatków. Ta zasada ma zastosowanie we wszystkich dziedzinach. Także ajurwedyjska pielęgnacja jamy ustnej opiera się wyłącznie na naturalnych substancjach jak zioła, przyprawy czy tłuszcze roślinne, które jak żadne współczesne chemiczne zamienniki nie mają sobie równych w leczeniu chorób zębów czy dziąseł. Ich antybakteryjne i antyseptyczne działanie pomaga zapobiegać i zwalczać próchnicę oraz stany zapalne w obrębie jamy ustnej. Ale nie tylko. Ajurwedyjskie techniki pielęgnacyjne wpływają korzystnie na cały organizm. Pomagają poprawić odczucia smakowe, wspierają procesy trawienne i detoksykacyjne organizmu oraz wzmacniają odporność.
Ajurwedyjska pielęgncja jamy ustnej składa się z trzech kroków:
- Mycie zębów z użyciem ziołowych proszków.
- Czyszczenie języka.
- Ssanie oleju.
Zobaczmy, na czym konkretnie polegają i jakie zdrowotne korzyści ze sobą niosą.
3 kroki ajurwedyjskiej pielęgnacji jamy ustnej
Ajurwedyjska pielęgnacja jamy ustnej jest ważnym elementem dinachary’i czyli ajurwedyjskiego planu dnia i powinna przebiegać według podanej kolejności. W niektórych źródłach krok 1 i 2 podawany jest w odwrotnym porządku. Ta podana przeze mnie kolejność jednak bardziej do mnie przemawia, ale oczywiście możecie dopasować ją indywidualnie.
Wszystkie poniższe kroki należy przeprowadzać rano, przed śniadaniem i prysznicem. Wieczorem wystarczy samo umycie zębów. Czyszczenie języka i ssanie oleju nie jest już wówczas konieczne.
Krok 1. Mycie zębów ziołowym proszkiem
Ajurweda zaleca mycie zębów 2 razy dziennie, rano i wieczorem. W starożytnych Indiach, kiedy nie znano jeszcze szczoteczek we współczesnej formie, ludzie czyścili zęby żując gałązki drzewa neem, miswaku lub lukrecji. Miswak, do tej pory zresztą, jest uznanym przez WHO skutecznym środkiem hygieny jamy ustnej, rozpowszechnionym przede wszystkim w krajach arabskich oraz Indiach. Sproszkowany neem czy lukrecja stanowi za to do dziś popularny składnik ajurwedyjskich proszków czyszczących do zębów. Do przygotowania takich w 100% naturalnych proszków ajurweda zaleca także szereg innych ziół i przypraw, które nie tylko pomagają usuwać bakterie powodujące powstawanie próchnicy, ale jak żadna pasta leczą i wzmacniają dziąsła oraz błonę śluzową jamy ustnej. Należą do nich:
- amla,
- kurkuma,
- neem,
- triphala,
- goździki,
- lukrecja,
- kmin rzymski,
- cynamon,
- imbir,
- sól kamienna np. himalajska,
- kozieradka,
- haritaki,
- lodhra,
- manjistha,
- musta,
- hibiskus,
- pieprz czarny,
- pieprz pippali,
- trikatu,
- kardamon,
- mięta.
Zioła i przyprawy używane w proszkach do zębów pomagają skutecznie walczyć z nieświeżym oddechem, stanami zapalnymi dziąseł i jamy ustnej, wzmacniają szkliwo zębów, a dzięki zawartości minerałów tj. żelazo, miedź, potas czy witaminy C odżywiają i wzmacniają dziąsła oraz zęby. Zapobiegają również paradontozie oraz odsłanianiu szyjek zębowych.
Poniżej podaję sprawdzony przeze mnie przepis na ajurwedyjski proszek do zębów. Stosuję go codziennie od kilku miesięcy i mogę z całego serca wam go polecić. Dzięki regularnemu stosowaniu przestały krwawić mi dziąsła.
Wszystkie powyższe składniki należy dokładnie wymieszać i przesypać do pojemnika, z którego łatwo będzie nabierać proszek na szczoteczkę. Dobrze sprawdza się duży okrągły pojemnik po kremie czy masce do włosów.
Jak czyścić zęby ziołowym proszkiem?
- Zwilż szczoteczkę ciepłą wodą.
- Zanurz włosie szczoteczki w pojemniku z proszkiem do zębów, by nabrać odpowiednią ilość. Jeśli proszek w jamie ustnej wydaje się za suchy, można ponownie zwilżyć szczoteczkę.
- Umyj zęby jak zwykle.
- Wypłucz jamę ustną.
Po zakończeniu ostatniego etapu należy przejść do oczyszczania języka.
Krok 2. Oczyszczanie języka
Ajurweda uważa, że język ma liczne połączenia nerwowe z wieloma organami wewnętrznymi kluczowymi dla prawidłowego funkcjonowania organizmu tj. serce, płuca, nerki, wątroba, śledziona, żołądek czy jelita. Codzienna praktyka oczyszczania języka stymuluje działanie tych organów, poprawiając trawienie oraz aktywuje zmysł smaku. Pomaga też skuteczniej pozbywać się bakterii oraz toksyn gromadzących się w jamie ustnej oraz nalotu na języku, a także przeciwdziała pojawieniu się nieświeżego oddechu.
Według ajurwedy do oczyszczania języka najlepiej nadaje się tępy, oszlifowany, zakrzywiony w pałąk kawałek metalu wykonany ze złota, srebra, miedzi, cyny lub mosiądzu. Poszczególnym metalom przypisuje się konkretne właściwości, które działają korzystnie na określone dosze. I tak:
- czyścik ze złota będzie dobry dla wszystkich trzech dosz,
- ze srebra najlepiej zrównoważy pittę oraz vatę,
- a miedziany sprawdzi się przede wszystkim u kaphy oraz pitty.
Czyściki z cyny i mosiądzu nie są aktualnie dostępne na rynku, ale oba metale działają korzystnie na kaphę.
Obecnie w sklepach najbardziej rozpowszechniony jest czyścik ze stali nierdzewnej, równie skuteczny, który zresztą sama stosuję i mogę polecić. Będzie odpowiedni dla wszystkich 3 dosz.
Jak oczyszczać język?
Czyszczenie języka należy przeprowadzać rano, przy pustym żołądku. Nacisk należy dobrać do indywidualnych preferencji, ale powinien on być na tyle mocny, by ściągać nalot i na tyle delikatny, by nie pokaleczyć języka. Zabieg, szczególnie na początku, najwygodniej przeprowadzać przed lustrem.
- Chwyć czyścik obiema rękami zakrzywioną częścią do góry.
- Przesuwaj nim z góry w dół języka, 7- 14 razy, płynnym ruchem. Ważne, żeby czyszczenie zaczynać od rejonów położonych w głębi, bliżej gardła, które są odpowiedzialne za jelito grube i nie masować jedynie przodu języka.
- Gdy przesuwasz czyścikiem po języku powinna się na nim gromadzić ślina oraz resztki nalotu. Jeśli na drapaku jest dużo nalotu, przemywaj go w międzyczasie wodą.
- Na zakończenie umyj czyścik wodą z mydłem. Przechowuj w higienicznych, suchych warunkach.
Gdy już usunęłaś nalot, warto poświęcić kilka minut na ostatni, ważny z punktu widzenia ajurwedy zabieg higieniczny – ssanie oleju.
Krok 3. Ssanie oleju
Ta ajurwedyjska technika pielęgnacji jamy ustnej, zwana w sanskrycie Gandush, pomaga leczyć około 30 różnorodnych schorzeń tj. bóle głowy, migreny, astmę czy nawet cukrzycę. Jednak powszechnie wykorzystuje się ten zabieg jako element codziennej higieny jamy ustnej. Pomaga on zapobiegać próchnicy zębów, zwalczać nieprzyjemny zapach z ust czy leczyć krwawiące dziąsła. Ssanie oleju pomaga także nawilżyć gardło, wzmocnić głos, leczy i zapobiega pierzchnięciu ust oraz wzmacnia zęby, dziąsła i mięśnie żuchwy, przeciwdziałając zmarszczkom. Regularny zabieg ożywia umysł i zmysły (przede wszystkim smaku, węchu i wzroku), nadając charakterystyczne uczucie świeżości w ustach. Lepka konsystencja oleju powoduje, że łatwo przylegają do niej bakterie, drobnoustroje chorobotwórcze oraz toksyny, dzięki czemu łatwiej się ich pozbyć.
Jak przeprowadzić ssanie oleju?
Zabieg ssania oleju warto przeprowadzać codziennie rano jako końcowy element pielęgnacji jamy ustnej. Powtarzanie zabiegu wieczorem nie jest konieczne. Ajurweda zaleca płukać olejem jamę ustną przez 3-10 minut. Najwygodniej robić to np. w trakcie porannego prysznica lub gdy przygotowujesz się do pracy.
Do ssania stosuje się 1 łyżkę stołową oleju kokosowego, sezamowego, musztardowego lub słonecznikowego. Dla najlepszych leczniczych efektów warto sięgnąć po olej z pierwszego tłoczenia. Z własnego doświadczenia wiem, że oleje rafinowane nie mają wystarczających właściwości leczniczych. Zatem jeśli krwawią ci dziąsła lub masz ranki albo afty w jamie ustnej, zdecyduj się na olej nierafinowany. U mnie najlepiej sprawdza się kokosowy.
- Napełnij usta łyżką wybranego oleju.
- Płucz jamę ustną przez 3 do 10 minut w zależności od twojego komfortu. Ważne jest, by nie tylko trzymać olej w buzi, ale angażować mięśnie i poruszać olejem w ustach we wszystkich kierunkach oraz pomiędzy przestrzeniami zębowymi.
- Wypluj olej. Nigdy nie połykaj zużytego oleju! Zawiera toksyny, których chcesz się w końcu pozbyć.
- Dokładnie wypłucz usta ciepłą wodą, by usunąć pozostałości oleju.
—————–
Ajurwedyjska pielęgnacja jamy ustnej zajmuje wprawdzie trochę więcej czasu niż samo mycie zębów pastą, ale efekty zdecydowanie są tego warte. Dzięki niej nie tylko przestajesz szkodzić swojemu zdrowiu chemicznym, często zbyt agresywnym i podrażniającym działaniem past, ale fundujesz swoim zębom, dziąsłom i całemu organizmowi leczniczy i uzdrawiający efekt. Zresztą najlepiej przekonaj się sama :)!
